Ateş ölçer nedir?
Ateş ölçer, her ev ve sağlık kuruluşunda bulunan önemli bir medikal cihazdır. İnsan vücudundaki ani ısı değişikliklerinin tespit edilmesine ve olası komplikasyonların önlenmesine yardımcı olur. Tıbbi termometre olarak kullanılan ilk alet, 1500'li yılların sonlarında Galileo Galilei tarafından icat edilen "su termoskopu" adlı cihazdır. 1625 yılında İtalyan hekim Santorio Santoria, milimetrik derecelendirmeler yapması sayesinde hastaların ateşlerinin ölçülmesine olanak tanımıştır. Yaklaşık 400 yıldır kullanılan ateş ölçerler, günümüzde farklı çeşitleri ve kullanım şekilleri ile ihtiyaçlara uygun çözümler sunmaktadır.
Ateş ölçer (termometre) çeşitleri?
Ateş ölçerler (termometreler), vücut ısısının ölçülmesi için kullanılan cihazlardır ve birçok farklı tipi bulunmaktadır. Üç en yaygın tip şunlardır:
- Cıvalı Ateş Ölçer (Termometre): Bu tip termometre, cam bir borudan yapılır ve cıva içerir.
- Dijital Ateş Ölçer (Termometre): Dijital termometre, elektronik bir cihazdır ve vücut ısısını rakamlarla gösterir.
- Kızılötesi Ateş Ölçer (Termometre): Kızılötesi termometre, nesnelerin ısısını ölçmek için kızılötesi teknolojisi kullanır.
Cıvalı cam ateş ölçerler (termometreler), hijyen nedeni ile sağlık kuruluşlarında tercih edilmemesi sebebiyle, hala bazı evlerde kullanılmaktadır.
Cıvalı Cam Ateş Ölçer (Termometre) Nedir? Çalışma Prensibi Nasıldır?
Cıvalı cam ateş ölçerler, yıllardır en sık kullanılan ateş ölçerlerden biridir. Ancak, cam malzemesi, kolay kırılma ihtimali ve kırıldığında ortaya çıkan zehirli cıva nedeniyle, günümüzde kullanımı azalmıştır. Bu ateş ölçerler, cam bir borunun içine doldurulan cıva aracılığıyla ölçüm yapar. Çalışma prensibi, cıva ısınınca genişlemesine dayanır. Vücut sıcaklığı artarken, cam borunun içindeki cıva da genişler ve borunun üstünde yükselir. Her bir derece aralığı için cam boru üzerinde 10 adet çizgi bulunur ve bu ateş ölçümünde hassasiyet kazanmayı kolaylaştırır.
Dijital Ateş Ölçer (Termometre) Nedir? Çalışma Prensibi Nasıldır?
Dijital ateş ölçerler, hastalık belirtileri arasında bulunan vücut ısısının ölçümünü kolay ve hızlı bir şekilde yapmak için tasarlandı. Bu ateş ölçerler, cıvalı ateş ölçerlere göre daha hızlı ölçüm yapma kapasitesine sahiptir ve hijyen açısından daha etkilidir. Dijital ateş ölçerler, zehirli maddeler içermez ve cıvanın bulunduğu cıvalı ateş ölçerlere göre daha güvenli bir çözümdür.
Dijital ateş ölçerlerin çalışma prensipleri arasında NTC, PTC, termobuhar ve direnç sıcaklık dedektörü gibi farklı alt yapılar bulunabilir. Her bir dijital ateş ölçerinin çalışma prensibi farklılık gösterir ve bu prensiplere göre ölçüm hassasiyeti de değişebilir.
Dijital ateş ölçer kullanırken, öncelikle kullanma kılavuzundaki bilgilere uygun hareket etmek önemlidir. Kullanma kılavuzunda, ateş ölçme yeri ve süresi ile ilgili bilgiler bulunur. Bu bilgilere uygun olarak ateş ölçer kullanılmalıdır. Aksi takdirde, ölçüm sonuçları doğru olmayabilir ve hastalık belirtilerinin yanıltıcı bir şekilde değerlendirilmesine neden olabilir.
Kızılötesi Ateş Ölçer (Termometre) Nedir? Çalışma Prensibi Nasıldır?
Kızılötesi ateş ölçerler, insan vücudundaki sıcaklığı ölçmek için kullanılan farklı tip ve çalışma prensibine sahip cihazlardır. Bunlar arasında, alın bölgesinde kullanılan kızılötesi alın ateş ölçerleri ve kulak bölgesinde kullanılan kızılötesi kulak ateş ölçerleri bulunur. Bu cihazlar, kızılötesi ışınların bir noktadan yayılan enerjisinin büyüklüğüne göre sıcaklık değerini ölçer ve insan vücudundaki sıcaklığın ölçülmesi için kullanılır. Kızılötesi ateş ölçerleri hem temaslı hem de temassız olarak kullanılabilir ve kullanım şekline göre farklı özelliklere sahip olabilir. Bu cihazların etkili kullanımı için kullanma kılavuzunda bulunan talimatların takip edilmesi gerekir.
Ateş Ölçer seçiminde nelere dikkat edilmelidir?
Ateş ölçer seçiminde, ilk olarak kullanımın kolay olması gerekir. Her ateş ölçerinin özelleşmiş avantajları ve dezavantajları vardır. Temaslı ve temassız ateş ölçme yöntemleri bulunmaktadır. Bunlar arasında oral, rektal ve dil altı ateş ölçme yöntemleri gibi farklı seçenekler bulunmaktadır. Cıvalı ateş ölçerler, üç farklı yöntemle de ateş ölçme yapabilirken, dijital ateş ölçerler genellikle koltuk altında kullanılır. Ancak, 2 yaşından küçük çocuklar için koltuk altında termometre tutmanın zorluğu nedeniyle rektal yöntem de tercih edilebilir. Kızılötesi ateş ölçerler ise en kullanımı konforlu olan ateş ölçer türleridir. Özellikle çocukların hastalık döneminde rahatsız olduklarında, ateş ölçme işlemini kolaylaştıran kızılötesi ateş ölçerler oldukça faydalıdır. Kızılötesi ateş ölçerler sayesinde ateş ölçme işlemi hızlı ve rahat bir şekilde yapılabilir.
Hangi ateş ölçer tercih edilmelidir?
Sağlık kurumları ve doktorlar, hijyen açısından sorunları olabilecek cam ateş ölçerlerini tercih etmekteyken, dijital ateş ölçerlerin kolay kullanımı nedeniyle sıklıkla tercih edilmektedir. Bu ateş ölçerlerin kullanımı sırasında kulak hijyeni çok önemlidir. Sağlık kuruluşları, hijyeni garanti altına almak için tek kullanımlık ateş ölçer uçlarını kullanır. Kişisel konfor da ateş ölçer seçiminde önemli bir kriterdir, ancak hijyen de ateş ölçer seçiminde dikkate alınması gereken önemli bir faktördür.
Ateş ölçer Kullanılırken nelere dikkat edilmelidir?
Ateş ölçer kullanırken ölçülecek yere göre dikkat edilmesi gereken bazı hususlar bulunmaktadır. Dil altından yapılan ölçümlerde öncelikle, ölçümden en az yarım saat önce sıcak ya da soğuk bir şey tüketmemeye dikkat etmelisiniz. Bu, ölçülen sıcaklığın doğru bir şekilde yansıtılmasını engellediği için önemlidir. Koltuk altı ateş ölçerlerinde ise, koltuk altının terli olmamasına dikkat etmelisiniz. Bu, doğru bir şekilde ölçüm yapmanızı etkileyebilir. Rektal ateş ölçerlerinde ise, ölçüm süresinin 2 dakika olmasına dikkat etmelisiniz. Bu süre yeterli olacaktır ve ölçülen sıcaklığın doğru bir şekilde yansıtılmasını sağlayacaktır.
Ayrıca, ölçülen sıcaklığın doğru bir şekilde yansıtılmasını garanti altına almak için, ateş ölçerin kullanma kılavuzundaki değerlere bakılması da önemlidir. Eğer kullanma kılavuzu yoksa, genel olarak hafif, orta ve ağır şiddetlerini belirten derece değerlerinin kontrol edilmesi gerekir.
Rektal, oral ve koltuk altı ölçümlerinin hepsi farklı sonuçlar verebilir ve herhangi bir hastalık ya da rahatsızlık durumunda en doğru sıcaklık değerini belirlemek için birden fazla yöntem uygulanması da önerilir. Bunlar, ateş ölçer kullanırken dikkat edilmesi gereken hususlar arasındadır.